Ik kreeg een email van een vriend uit Nederland dat ik al 6 weken niks meer van mij had laten horen en of ik nog in leven was. Ja, ik leef nog steeds ;-).
Het was alleen een beetje een gekkenhuis en wegens energiegebrek ben ik blij als ik 's avonds mijn huis binnenval en mij ledig kan houden met het doen van legpuzzels op mijn laptop.
Eind maart begonnen de telefoontjes vanuit dorp bij Madrid waar de familie van Vriend woont. Moeder was slecht. Een halsoverkop bezoek van Vriend naar verzorgingstehuis (hoewel het in mijn ogen de naam verzorgingstehuis niet terecht is, tenminste niet in vergelijking met een verzorgingstehuis in Nederland). Vriend komt terug en ja, het einde voor moeder begint nu toch echt wel in zicht te komen. Moeder is bijna 94, kan niks meer zelf, praat amper meer en herkent ook amper meer de mensen die bij haar op bezoek komen. Er komt een tijd van afscheid nemen.
9 april een telefoontje van Vriend, moeder was naar het ziekenhuis gestuurd door de dokter die aan het verzorgingstehuis verbonden is want ze had koorts en volgens de dokter was ze nog lang niet aan het sterven. Dit is de derde keer dat ik dit meemaak, dat een dokter of de nonnen van het verzorgingstehuis niet willen dat iemand bij hun overlijdt en dus sturen ze die persoon naar het ziekenhuis. In mijn Nederlandse ogen onnodig gesleep met zieke, oude mensen. Ik had nu al medelijden met de moeder van Vriend.
Omdat Zus en Nicht niet 24 uur bij moeder in het ziekenhuis konden zijn was het verzoek gedaan of Vriend niet over kon komen. Vriend kon dat inderdaad regelen en vertrok weer richting dorp bij Madrid.
Ondertussen kregen wij op het werk de mogelijkheid om vanuit huis te werken de week voor Pasen (dat vieren ze hier altijd voor paaszondag en niet zoals bij ons de dag erna). Ik overleggen met Vriend en, in de veronderstelling dat Nicht na bijna 10 maanden samen wel bijgedraaid zou zijn en ik samen met hem in haar huis mocht slapen, op het werk het verzoek ingediend om die week vanuit haar huis te mogen werken. We verkeerden allemaal in de veronderstelling dat het niet lang meer zou duren en dan liever samen zijn in het huis van iemand anders dan met 7 uur reizen afstand.
Vrijdag kwamen we er achter dat dit verkeerd gedacht was. Nicht wil, net als in oktober, niet dat ik in haar huis kom slapen. Met die mededeling kwam Vriend weer terug naar Granada. Opnieuw overleg en uiteindelijk besloten we een hotel te boeken in de plaats waar het ziekenhuis is. Het hotel was buiten het centrum maar met een supermarkt dichtbij en een stadsbus die stopte bij het ziekenhuis.
In principe tot en met woensdag met het idee dat het dan wel afgelopen zou zijn en dat we dan wel weer naar Granada terug konden.
Dat was verkeerd gedacht. Het ziekenhuis (tenminste hier in Spanje) heeft de verplichting mensen beter te maken, ook al zijn ze aan het einde van hun leven. Dus via een infuus werd de uitdroging van amper eten en drinken teniet gedaan, met behulp van Zus werd moeder gedwongen te eten (op zo'n mensonterende manier dat ik nog steeds kwaad wordt als ik er aan denk) en omdat ze geen pijn had, was het geen optie om met morfine het einde te versnellen. Een stapel antibiotica deed de rest.
Gevolg van dit alles was dat moeder "voldoende" opknapte om weer teruggestuurd te worden naar het verzorgingstehuis. Daar heeft ze een week lang in bed gelegen totdat de nonnen vonden dat ze actiever moest zijn en ze haar elke ochtend in kleren en rolstoel hesen en haar hangend in de rolstoel naar de koffieruimte reden. Na het middageten (op dezelfde mensonterende manier naar binnen gestouwd) mocht ze de rest van de dag in haar bed doorbrengen.
Inmiddels is ze weer slecht, voor zover ze "goed" is geweest en ligt ze weer hele dagen in bed en sinds een week heeft ze weer koorts.
Al met al hebben ze het onvermijdelijke met minstens een maand weten te rekken. Het is nu weer wachten op de nonnen totdat die het niet meer aandurven en haar weer naar het ziekenhuis sturen. En dan begint alles weer van voren af aan.
Ik weet dat de kerk in Spanje een dikke vinger in de pap heeft en dat euthanasie niet mogelijk is, maar ik weet zeker dat er zonder euthanasie manieren zijn om met meer menswaardigheid te sterven dan wat ik nu bij de moeder van Vriend zie gebeuren. Het lijkt wel of je in Spanje gewoon niet dood mag gaan en dat dit koste wat kost voorkomen (beter gezegd uitgesteld) moet worden. Als Nederlandse vragen ze mij om mijn mening en ik moet goed uitkijken bij wie ik wat zeg. Indien mogelijk hou ik mij op de vlakte.
Een voordeel is wel dat ik nu bijna alle familieleden van Vriend heb gezien, hoewel het ook duidelijk werd dat er nog heel veel rancune zit vanwege dingen die gebeurd zijn tijdens het overleden van de opa en vader van Vriend. Het zal mij benieuwen of dat allemaal gaat ontploffen als moeder is overleden, wanneer dat dan ook zal zijn.
Maar wat ik zeker weet is dat ik hoop dat tegen de tijd dat mijn tijd gekomen is, en ik nog steeds in Spanje woon, het allemaal wat menselijker en menswaardiger zal zijn dan nu.
